អត្ថន័យ "អស្តាង្គបាត"

 

អត្ថន័យ "អស្តាង្គបាត"

នៅអត្ថបទទី៨, មានឃ្លាមួយនិយាយពីសត្វគោដើរញញាក់ញញ័រចូលទៅជិតដោយភ័យខ្លាច ក្រាបប្រណម្យសេនាបតីករដកៈដោយអស្តាង្គបាត ។ ពាក្យនេះ បើអ្នករៀនបាលី សំស្ក្រឹត គឺមិនជាបញ្ហាទេ ប៉ុន្តែដូចយើងគឺបញ្ហា មានខ្ញុំជាដើម ខ្ញុំយល់ត្រឹមពាក្យ តែមិនដឹងថាសំដៅដល់អ្វីទេ ដូច្នោះក៏ប្រឹងស្រាវជ្រាវមើល ឃើញថាមានប្រភពត្រឹមត្រូវ ក៏យកមកចែកជូនមិត្តហ្វេសប៊ុកយល់ទាំងអស់គ្នា ។ សូមបញ្ជាក់ថា ក្នុងសៀវភៅស្រីហិតោបទេស មិនត្រឹមតែពាក្យជ្រៅទេ សូម្បីបំណងនៃស្លោកមួយៗរឹតតែជ្រៅទៅទៀត ដូច្នោះខ្ញុំអាចចែកបានត្រឹមតែខ្ញុំចេះប៉ុណ្ណោះ ទោះជាយ៉ាងណា បើសាធុជនមានចម្ងល់អាចសួរបាន បើមិនចេះខ្ញុំប្រឹងស្វែងរក និងសាកសួរអ្នកចេះបន្តទៀត ។ ឥឡូវតស់យើងដឹងទាំងអស់គ្នាដូចខាងក្រោម ៖

ពាក្យ "អស្តាង្គបាត" អានថា (អ័ស-ស្ដាង-គៈបាត) ដែលមានន័យថា ការទម្លាក់ចុះនៃអវយវៈ៨ ចំពោះសត្វជើងបួន មាន៖

១.ទម្លាក់ជើង ៤

២.ទម្លាក់កន្ទុយ ១

៣.ទម្លាក់ត្រចៀក ២

៤.ទម្លាក់ក្បាល ១

ការទម្លាក់ចុះ យើងអាចសំដៅដល់សត្វឱនក្រាបចុះគោរព ដូចជាដំរីជាដើម ដែលក្រាបឲ្យម្ចាស់ឡើងជិះ នេះជាការឧទាហរណ៍មួយ ។

របៀបអាន ខ្ញុំយកពីវចនានុក្រមខ្មែរត្រង់ពាក្យ អស្តាង្គ រីឯអត្ថន័យ និងបំណងពាក្យ ដកស្រង់ពីសៀវភៅប្រជុំវប្បធម៌ ឡុច ផ្លែង ។