ពាក្យសង្រ្កាន្តខ្ញុំរៀនចេះចាំកើតមកលឺតែពាក្យ មហាសង្រ្កាន្ត ជារបស់ខ្មែរ ជាពិសេស មានឪពុកដ៏សែនល្អ តែងតែដំណាលរឿងពីបូរុំបូរាណរៀងមកដល់ខ្ញុំ។ thanks my DD Nim Chantara
ចូលឆ្នាំខ្មែរ (អង់គ្លេស: Khmer New Year) គឺជាពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីរបស់កម្ពុជា ដែលកំណត់តាម ប្រតិទិនពុទ្ធសាសនា (Buddhist calendar) តាមដំណើរគោលចររបស់ ព្រះចន្ទ ដែលរាប់តាមរង្វាស់នៃឆ្នាំ ចន្ទគតិ (Lunar calendar) នៅក្នុងវប្បធម៌របស់កម្ពុជា ពិធីបុណ្យនេះត្រូវបានគេហៅថា ពិធីបុណ្យ គិម្ហៈរដូវ "បុណ្យរដូវក្ដៅ" (The Hot Season) នៃវិស្សមកាលតូច (Small vacations) ដែលបានមកពីអរិយធម៌ នៃវប្បធម៌ ប្រទេសឥណ្ឌា ដែលហៅថ្ងៃចូលឆ្នាំថ្មីថា "សង្ក្រាន្ត" (Sangkranta) ដែលពាក្យ សង្ក្រាន្ត ជាភាសាដើម នៃពាក្យ (សំស្ក្រឹត-Sanskrit) ដែលត្រូវបានប្រជាជនកម្ពុជា ឱ្យនិយមន័យថា (សង្ក្រាន្តខ្មែរ-Sangkrant Khmer) គឺជាថ្ងៃចូលឆ្នាំថ្មី ដែលប្រារព្ធឡើងរៀងរាល់ ថ្ងៃទី១៣ ឬ ថ្ងៃទី១៤ ខែមេសា (April) ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាគ្រប់រូប និងត្រូវបានឈប់សំរាកពីការងារដើម្បីចូលរួមអបអរថ្ងៃចូលឆ្នាំថ្មីរបស់ពួកគេ ដែលមានរយៈពេលពេញមួយសប្ដាហ៍ ។
ឈ្មោះផ្លូវការណ៍៖ចូលឆ្នាំខ្មែរចាប់ផ្ដើម ស.វទី៧ នៃបុណ្យមេសារាសី
សម្គាល់ហៅ សង្ក្រាន្តខ្មែរ
ប្រភេទបុណ្យ បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី
ប្រារព្ធដោយ ជនជាតិខ្មែរ
រយៈពេល ៣ ឬ ៤ ថ្ងៃ
ថ្ងៃចាប់ផ្ដើម ១៣ ឬ ១៤ រៀងរាល់ខែមេសា
ព្រេងនិទាន ចូលឆ្នាំខ្មែរ ទាក់ទងទៅនិងសាសនាហិណ្ឌូសាសនាពុទ្ធសាសនា មានជំនឿទៅលើពួកទេវតា
ទំនៀមពិធី ៖ការតុបតែងដេគ័រផ្ទះ
ទំនៀមផ្ជួរគោមផ្កាយ
សែនទទួលទេវតា
លេងល្បែងប្រជាប្រិយ
ទំនៀមលេងជះទឹក និង ប៉ាតម្ស៉ៅ
លេងល្បែងប្រពៃណីខ្មែរ
រាំកំសាន្តសិល្បៈតន្ត្រី
ពូនភ្នំខ្សាច់
លាងជម្រះបដិមារព្រះ
លាងជម្រះឱពុកម្ដាយ និង យាយតា
លាងជម្រះព្រះសង្ឃ និង ចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យ
ទំនៀមព្រះសង្ឃចេញស្រោចទឹក ថ្ងៃទី១៧
ការដង្ហែរបដិមារព្រះ ថៃ្ងទី១៧
ពិធីលេងជះទឹក និង ប៉ាតម៉្សៅWater Throwing and Powder Ceremony
ក្នុងតំណាលនិទានអំពី មហាសង្ក្រាន្តសូត្រ បានបរិយាយអំពី ទឹក ជាគ្រឿង នាំមកនូវ សិរីមង្គល ទាំង បីប្រការ សម្រាប់ជាមង្គលដល់ មនុស្សលោកទាំងពួង "ពេលព្រឹក លាងមុខ" "ពេលថ្ងៃ លាងទ្រូង" និង "ពេលល្ងាច លាងជើង" ។ ក្នុង ឱកាសសង្រ្កាន្តឆ្នាំថ្មី នេះផងដែរ ប្រជាជនខ្មែរ ក៏មាននូវកិច្ចពិធី ស្រង់ព្រះរស់ (ឪពុកម្តាយ) ចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យ ព្រះសង្ឃ និង ពុទ្ធបដិមា ផងដែរ ។ ការលេងជះទឹក ក្នុងថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំ ប្រពៃណីជាតិកម្ពុជា ទំនងត្រូវបានបង្កើតចេញពីពិធីស្រង់ព្រះ របស់អ្នកស្រុកតំបន់អង្គរ ដែលកើតមានក្នុងរាជ ព្រះបាទ ជ័យវរ្ម័នទី៧ ដែលពណ៌នាអំពី អ្នកស្រុកតំបន់អង្គរបានប្រមូលទឹកមកពីគ្រប់ទិសទី ដើម្បីលាងជំរះស្រោចស្របលើព្រះពុទ្ធបដិមារដែលមានចំនួន ២៥អង្គ ដែលត្រូវបានគេយកមកដង្ហែរនាពេលនោះ ដែលពិធីស្រង់ព្រះពុទ្ធអង្គនេះ បានប្រាព្ធឡើងនៅក្នុងតំបន់ នៃ ប្រាសាទព្រះខ័ន តារយៈសិលាចរឹក ដែលពណ៌នាអំពីព្រឹត្តិការណ៍នេះ ចេញផ្សាយដោយ កម្ពុជសុរិយា នៃ ក្រុមជំុនំទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ ពុទ្ធសនបណ្ឌិត្យកម្ពុជា ។[យោងតាមកំណត់ត្រារបស់លោក ចូវតាក្វាន់ (Zhou Daguan) ដែលជារាជ្យទូត នគរយ័ន (Yuan dynasty) មកពីប្រទេសចិនបច្ចុប្បន្ន ដែលបានកត់ត្រាអំពីពិធីចូលឆ្នាំខ្មែរ នាសម័យកាលអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១២៩៧ នៃគ.សករាជ ដែលពណ៌នាអំពី អ្នកស្រុកតំបន់អង្គរបានប្រមូលទឹកមកពីគ្រប់ទិសទី ដើម្បីជំរះលាងស្រោចស្របលើព្រះពុទ្ធបដិមារផងដែរ ដូចនេះបានបញ្ចាក់ឱ្យឃើញថា ពិធីស្រង់ព្រះ និង ទំនៀមលេងជះទឹករបស់កម្ពុជាបច្ចុប្បន្នទំនងកើតចេញពីពិធីស្រង់ព្រះ អំឡុងថ្ងៃចូលឆ្នាំខ្មែរ តាំងពីសម័យកាលចក្រភពអង្គរមកម៉្លេះ ហើយទំនៀមលេងជះទឹកនេះបានរីកសាយមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះផងដែរ។ឯកសាយោង:
ចុចអានបន្ត:..https://en.wikipedia.org/wiki/Cambodian_New_Year
