តើល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរមួយណាចូលចិត្តលេងជាងគេ នាពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ?

 ប្រទេសកម្ពុជាមានល្បែងប្រជាប្រិយច្រើនជាអនេក ដែលប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេស និយមលេងកម្សាន្ត នៅពេលទំនេរ ពេលបុណ្យទាន និងពេលធ្វើពិធីតូចធំផ្សេងៗ មានពិធីចូលឆ្នាំជាដើម។ ជាក់ស្តែង នៅក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ គេតែងសង្គេតឃើញមានល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរមួយចំនួនត្រូវបានគេនិយមលេងជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្នុងនោះរួមមាន ល្បែងចោលឈូង បោះអង្គញ់ ទាញព្រ័ត្រ លាក់កន្សែង ចាប់កូនខ្លែង និងវាយក្អម។

១. ល្បែងចោលឈូង

ល្បែងឈូង ជាល្បែងម្យ៉ាងរបស់មនុស្សកម្លោះ ក្រមុំ ឬមនុស្សចំណាសៗ ប្រុស ស្រី ទូទាំងកម្ពុជារដ្ឋ គេតែងលេងនៅវេលាយប់ខែភ្លឺ ក្នុងរដូវចូលឆ្នាំថ្មី (ខែចែត្រ-ពិសាខ)។ គេចែកជា ២ពួក ប្រុស ១ពួក ស្រី ១ពួក មានគ្នាចំនួនពី ១០នាក់ ឬ២០នាក់ ឡើងទៅ ឈរត្រៀមជា ២ជួរ ទល់មុខគ្នា ឃ្លាតពីគ្នាប្រមាណជា៨ ឬ ១០ម៉ែត្រ។ គេយកក្រមា ឬកន្សែងមកធ្មូលឱ្យមូលចងរឹតឱ្យតឹងណែនល្អ ទុកឱ្យមានកន្ទុយបន្តិចហៅថា​ “ឈូង” សម្រាប់កាន់បោះ ឬចោលទៅមករកគ្នា។

២. ល្បែងបោះអង្គញ់

ល្បែងអង្គញ់ គេឱ្យឈ្មោះតាមវត្ថុដែលគេយកមកលេង គឺផ្លែអង្គញ់ដែលក្រៀមស្ងួត។ ល្បែងនេះ គេលេងបានទាំងប្រុសទាំងស្រី ទាំងចាស់ទាំងក្មេង នៅវេលាថ្ងៃ ឬវេលាយប់ខែភ្លឺនារដូវចូលឆ្នាំ។ ល្បែងអង្គញ់ គេលេងបានតាំងពីគ្នាពីរនាក់ឡើងទៅដល់ ១០នាក់ ដោយចែកចេញជា ២ពួកមានចំនួនស្មើគ្នា ដែលមានស្រីម្ខាងប្រុសម្ខាងក៏បាន ចម្រុះគ្នាទាំងសខាងក៏បាន។ អង្គញ់ដែលគេយកមកលេងនេះឱ្យឈ្មោះថា​ “កោយ” ចែកចេញជា​ ២ផ្នែកដែរ គេហៅថា កោយយដាំមួយពួក កោយបោះមួយពួក។ កោយមួយពួកៗមានចំនួន ៣ ឬ៥ គឺថាបើដាំកោយ៣ ក៏បោះកោយ៣ បើដាំកោយ៥ ក៏បោះកោយ៥ តាមចំនួនអ្នកលេងមានគ្នាតិច ឬច្រើន។លាក់កន្សែង

 

៣. ល្បែងទាញព្រ័ត្រ

ទាញព្រ័ត្រ ជាល្បែងលេងកម្សាន្តសប្បាយរបស់យុវជនខ្មែរទាំងប្រុស ទាំងស្រី កម្លោះ ក្រមុំ។ ល្បែងនេះ គេលេងដោយប្រើកម្លាំងកាយ ហើយគេលេងតែនៅរដូវចូលឆ្នាំខ្មែរ គឺខែចេត្រ-ពិសាខប៉ុណ្ណោះ។ គេច្រើននិយមលេងក្នុងវត្តអារាម ក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ព្រោះវត្តមានទីវាលធំទូលាយងាយដល់ការលេងល្បែងនេះ តែអាចលេងនៅតាមភូមិក៏បាន បើសិនជាភូមិនោះមានមនុស្សនៅផ្តុំគ្នាច្រើន ហើយមានទីវាលល្មមលេងកើត។ ល្បែងនេះ គេច្រើនលេងនៅពេលថ្ងៃ តែប្រសិនបើមានចង្កៀងយ៉ាងភ្លឺ ឬពន្លឺព្រះច័ន្ទភ្លឺថ្លា គេអាចលេងនៅពេលយប់ក៏បាន។

 

៤. ល្បែងលាក់កន្សែង

លាក់កន្សែង ជាល្បែងម្យ៉ាងរបស់ក្មេងខ្មែរក្នុងបុរាណកាលតែងលេងសម្រាប់ជាទីកម្សាន្តសប្បាយ នៅពេលយប់ខែភ្លឺក្នុងរដូវបុណ្យចូលឆ្នាំ ឬនៅពេលជាចន្លោះការហត់នឿយម្តងៗ។ មុនដំបូងពួកក្មេងៗគេបបួលគ្នាបានចំនួនេពី ៦-៧នាក់ឡើងទៅឱ្យអង្គុយច្រហោងដំកងជារង្វង់មូល ដាក់ដៃទាំងពីរទៅលើមុខលើក្បាលជង្គង់ក្នុងទីណាមួយដែលជាទីវាលស្រឡះរាបស្មើល្អ។ រួចគេយកកន្សែង ឬក្រមាតូចមួយមករុំមូរធ្មួលរឹតឱ្យតឹងណែនល្អ ទុកជាយបន្តិចសម្រាប់កាន់យួរបាន សន្មតហៅថា កន្សែង មានម្នាក់ក្រោកចេញទៅក្រៅវង់កាន់កន្សែងនោះ ដើរព័ទ្ធជុំវិញយ៉ាងលឿន ពីខាងក្រោយខ្នងអ្នកអង្គុយបញ្ឆោតអ្នកអង្គុយមិនឱ្យដឹងខ្លួនថា គេលាក់កន្សែងក្រោយខ្នងអ្នកណា។

 

៥. ល្បែងចាប់កូនខ្លែង

ចាប់កូនខ្លែង ជាល្បែងរបស់កុមារាកុមារីជំទង់ៗ តែងលេងវេលាយប់ខែភ្លឺ នៅរដូវចូលឆ្នាំ ឬពេលទំនេរ។ ល្បែងនេះ ពេលគេលេងគេចាត់ម្នាក់ដែលមានមាឌធំ ឱ្យធ្វើជាមេហ្វូងហៅថាមាន់ ចាត់ច្រើននាក់ឱ្យធ្វើជាកូនមាន់ ហើយគេចាត់ម្នាក់ទៀតឱ្យធ្វើជាខ្លែង ចាំចាប់កូនមាន់។ ម្នាក់ៗ គេយកក្រមាក្រវាត់ចង្កេះឱ្យតឹងណែន ការពារកុំឱ្យរបូតសម្លៀក។ គេនាំគ្នាបង្កាត់ភ្លើងឱ្យបានជាភ្នក់ ១តូច ដោយកម្ទេចឧស ហើយម្នាក់ដែលធ្វើមេមាន់បញ្ជាក់ឱ្យកូនរបស់ខ្លួនតោងចង្កេះតៗគ្នារហូតអស់ ដោយឈរជាជួ រួចដើរក្រឡឹងព័ទ្ធភ្នក់ភ្លើង។

៦. ល្បែងវាយក្អម

ល្បែងវាយក្អម ជាល្បែងប្រជាប្រិយម្យ៉ាងដែលពេញនិយមចំពោះគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ ដែលសង្កេតឃើញមានវត្តមានល្បែងនេះនៅទីវត្តអារាមកំឡុងពេលចូលឆ្នាំខ្មែរ។ ល្បែងនេះត្រូវមានការរៀបចំទុកមុនឱ្យបានល្អ។ គេត្រូវរកបង្គោលពីរសងខាង (​ អាចជាដើមឈើ ឬ សសរណាមួយ ) ដើម្បីចងខ្សែដែលមានប្រវែង និង​ទំហំសមរម្យ ក្នុងការទ្រទ្រង់នឹងទម្ងន់ក្អម។ ​នៅក្នុងក្អមគេមានដាក់ម្សៅក្រអូប តំណាងសេរីសួស្ដី។ ដោយឡែកគេក៏ត្រូវត្រៀមដំបងមួយមានប្រវែងសមាមាត្រទៅនឹងកម្ពស់ក្អម។

 តាមធម្មតា គេត្រូវការក្រមារុំភ្នែកអ្នកវាយ ឲ្យជិតរួចធ្វើការបង្វិល ៣​ ជុំ។ បន្ទាប់មកទៀតគេលែងឱ្យអ្នកវាយក្អមតាមការទទួលអារម្មណ៍ដឹងរបស់ខ្លួន។ ល្គិកណាអ្នកនោះវាយខុសគ្រប់កំណត់បី ដងចាត់ទុកថាចាញ់ ដោយឡែកប្រសិនបើវាយបែកក្អមនោះចាត់ថាឈ្នះ៕Credit By:https://www.kampucheathmey.com/belief/877812