អរិយមគ្គ

សម្តែងអំពីអរិយមគ្គមានអង្គ៨ប្រការ

ពាក្យថា អរិយមគ្គ ប្រែថា ជាមាគា៌ដ៏ប្រសើរ ប្រព្រឹត្តទៅ

ដើម្បីរួចចាកទុក្ខ ។

អរិយមគ្គនេះមានអង្គ ៨ ប្រការគឺ

១ - សម្មាទិដ្ឋិ > ប្រាជ្ញាយល់ឃើញត្រូវ

២ - សម្មាសង្កប្បៈ > សេចក្តីត្រិះរិះត្រូវ

៣ - សម្មាវាចា > សម្តីត្រូវ

៤ - សម្មាកម្មន្តៈ > ការងារត្រូវ

៥ - សម្មាអាជីវៈ > ការចិញ្ចឹមជីវិតត្រូវ

៦ - សម្មាវាយាមៈ > ព្យាយាមត្រូវ

៧ - សម្មាសតិ > ការរលឹកត្រូវ

៨ - សម្មាសមាធិ > ការតម្កល់ចិត្តឲ្យនឹងត្រូវ ។

អធិប្បាយ

១- សម្មាទិដ្ឋិ គឺប្រាជ្ញាយល់ឃើញត្រូវ បានដល់ប្រាជ្ញា

ដឹងក្នុងអរិយសច្ចៈ ៤ យ៉ាងគឺ

១.ទុក្ខ ជាធម្មជាតិដែលនាំឲ្យលំបាកព្រួយមានជាតិ

ជរា ព្យាធិ មរណៈជាដើម ។

២.ទុក្ខសមុទយ ជាហេតុបណ្តាលឲ្យកើតទុក្ខ បានដល់

តណ្ហា ទាំង៣ ។

៣. ទុក្ខនិរោធ គឺព្រះនិព្វានរលត់តណ្ហា ដែលជាហេតុបណ្តាលឲ្យកើតទុក្ខ ។

៤. ទុក្ខនិរោធគាមិនីបដិបទា ជាមាគា៌នាំឲ្យទៅកាន់ទី

រលត់ទុក្ខ ។

២- សម្មាសង្កប្ប គឺសេចក្តីត្រិះរិះត្រូវ បានដល់ សេចក្តី

ត្រិះរិះត្រូវ៣ យ៉ាងគឺ

១.នេក្ខម្មសង្កប្ប គឺសេចក្តីត្រិះរិះក្នុងការចេញចាកកាម

២.អព្យាបាទសង្កប្ប គឺសេចក្តីត្រិះរិះក្នុងការមិនព្យាបាទ

៣.អវិហឹសាសង្កប្ប គឺសេចក្តីត្រិះរិះក្នុងការមិនបៀតបៀន

៣- សម្មាវាចា គឺសម្តីត្រូវ បានដល់ ការវៀរចាក

វចីទុច្ចរិត៤ យ៉ាងគឺ

១.មុសាវាទា វេរមណី គឺវៀរចាកសម្ដីកុហក

២.បិសុណាយ វាចាយ វេរមណី គឺវៀរចាកសម្តីញុះញង់

៣.ផរុសាយ វាចាយ វេរមណី គឺវៀរចាកសម្តីទ្រគោះ

៤.សម្ផប្បលាបា វាចាយ វេរមណី គឺវៀរចាកសម្តីឥតប្រយោជន៍។

៤- សម្មាកម្មន្ត គឺការងារត្រូវ បានដល់ ការវៀរចាកកាយទុច្ចរិត ៣ យ៉ាងគឺ

១. បាណាតិបាតា វេរមណី គឺវៀរចាកការសម្លាប់សត្វ

២. អទិន្នាទានា វេរមណី គឺវៀរចាកការលួចទ្រព្យអ្នកដទៃ

៣. កាមេសុមិច្ឆាចារា វេរមណី គឺវៀរចាកការប្រព្រឹត្តខុស

ក្នុងកាមទាំងឡាយ ។

៥- សម្មាអាជីវៈ គឺកិរិយាចិញ្ចឹមជីវិតត្រូវ សម្រាប់គ្រហស្ថ

បានដល់ វៀរចាកជំនួញខុស៥យ៉ាងគឺ ការជួញមនុស្ស១

ការជួញគ្រឿងសាស្ត្រាវុធ១ ការចិញ្ចឹមសត្វកាប់យកសាច់

ទៅលក់១ ការជួញថ្នាំពិស១ ការជួញគ្រឿងស្រវឹង១ ។

និងកិរិយាលះបង់ការបំបាត់ដោយជញ្ជីង ការធ្វើជាសាក្សីកោងជាដើម ។ សម្រាប់បព្វជិត បានដល់ ការលះបង់មិច្ឆាអាជីវៈដោយអនេសនៈ បាបធម៌ជាដើម ។

៦- សម្មាវាយាម គឺព្យាយាមត្រូវ បានដល់សម្មប្បធាន

៤យ៉ាងគឺ

១.សំវរប្បធាន គឺព្យាយាមប្រយ័ត្នមិនឲ្យបាបកើតឡើង

២.បហានប្បធាន គឺព្យាយាមលះបាបដែលកើតឡើង

៣.ភាវនាបធាន គឺព្យាយាមញុំាងកុសលឲ្យកើតឡើង

៤.អនុក្ខនាបធាន គឺព្យាយាមរក្សាកុសលដែលកើតឡើងហើយ មិនឲ្យសាបសូន្យទៅវិញ ។

៧- សម្មាសតិ គឺការរលឹកត្រូវបានដល់សតិប្បដ្ឋាន៤គឺ

១.កាយានុបស្សនាសតិប្បដ្ឋាន គឺកិរិយាតម្កល់សតិ

ខ្ជាប់ខ្ជួន ពិចារណារឿយៗក្នុងកាយ

២.វេទនានុបស្សនាសតិប្បដ្ឋាន គឺកិរិយាតម្កល់សតិ

ខ្ជាប់ខ្ជួន ពិចារណារឿយៗក្នុងវេទនា

៣.ចិត្តានុបស្សនាសតិប្បដ្ឋាន គឺកិរិយាតម្កល់សតិ

ខ្ជាប់ខ្ជួន ពិចារណារឿយៗក្នុងចិត្ត

៤.ធម្មានុបស្សនាសតិប្បដ្ឋាន គឺកិរិយាតម្កល់សតិ

ខ្ជាប់ខ្ជួន ពិចារណារឿយៗក្នុងធម៌ ។

៨- សម្មាសមាធិ គឺសមាធិត្រូវ បានដល់ឈាន៤ ដែល

ភិក្ខុស្ងប់ស្ងាត់ចាកកាមទាំងឡាយ ចាកអកុសលធម៌ទាំងឡាយហើយបានសម្រេចគឺ

១.បឋមជ្ឈាន ប្រកបដោយ វិតក្កៈ វិចារៈ មានបីតិ សុខៈ កើតអំពីវិវេក.

២.ទុតិយជ្ឈាន រម្ងាប់វិតក្កៈ វិចារៈ មានបីតិ សុខៈ

កើតអំពីវិវេក.

៣.តតិយជ្ឈាន ប្រាសចាកបីតិ មានសុខៈ និងឧបេក្ខា.

៤.ចតុត្ថជ្ឈាន លះបង់សុខនិងទុក្ខ មិនមានសោមនស្ស ទោមនស្ស ជាអទុក្ខមសុខៈ មានសតិប្រកបដោយ

ឧបេក្ខាដ៏បរិសុទ្ធ ។

ចប់សេចក្តីអធិប្បាយអំពីអរិយមគ្គប្រកបដោយអង្គ៨

ប្រការ,សូមសប្បុរសទាំងឡាយ គប្បីរស់នៅក្នុងមាគា៌

នៃព្រះធម៌ ដ៏ឧត្តមប្រសើរ ។

សាធុ!សាធុ!សាធុ!ខ្ញុំព្រះករុណា អាត្មា ជ្រះថ្លាយ៉ាងក្រៃ

លែងចំពោះព្រះធម្មរតនដ៏មានតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបាន។

សូមអនុមោទនា!...មហាបុណ្យកុសលធម្មទាន........។

សូមអនុមោទនា!!!

ការចែករំលែក (Share) របស់លោកអ្នកជាចំនែក

នៃធម្មទានក្នុងការផ្សព្វផ្សាយព្រះពុទ្ធសាសនា ។